Wanneer je ouder wordt heb je steeds vaker met familieleden, vrienden en bekenden te maken die moeite hebben om hun situatie goed te overzien en beoordelen. Ook kan het jezelf overkomen. Hoe los je dit op?

Kan iemand voor zichzelf nog goede beslissingen nemen over geldzaken en/of niet-materiele zaken zoals gezondheid en een gelukkig leven? Het gaat daarbij dus om de vraag of iemand wilsbekwaam is.

Wanneer iemand niet helemaal in staat is zelf beslissingen te nemen, is het goed als iemand anders hierbij helpt. Dat kan door vertegenwoordiging, mentorschap, beschermend bewindvoering of zelfs curatele te regelen.
Naaste familieleden zijn automatisch bevoegd om voor iemand beslissingen te nemen, die daartoe zelf niet meer in staat is. Mits niemand anders is gemachtigd. Overigens mogen artsen in sommige gevallen een doorslaggevende beslissing nemen over behandeling van een patiënt.

Zolang iemand nog voldoende zelf kan beslissen, is het verstandig in een wilsbeschikking en levenstestament vast te leggen wat je wenst voor later. Iemand kan – zolang nog wilsbekwaam – vertegenwoordiging regelen door een te vertrouwen ander, een (schriftelijk) volmacht te geven.
Ook kan het nuttig zijn de kantonrechter te vragen een vertegenwoordiger (voor de toekomst) te benoemen. Het is mogelijk meerdere vertegenwoordigers aan te stellen voor verschillende onderwerpen.

Als alternatief of extra kan de kantonrechter een familielid of een beroepsmatige instelling als b.v. mentor aanstellen. Een mentor beslist – voor zover iemand dat zelf niet kan –  over verzorging, behandeling en begeleiding.

Een beschermend bewindvoerder behartigt de belangen op het gebied van financiën en bezittingen en houdt de boekhouding bij. Een curator beslist over alle soorten onderwerpen. Tegenwoordig zijn er weinig curatoren, wel krijgt iemand dan vaak zowel een mentor als een beschermend bewindvoerder.

In de toekomst kijken kunnen we niet, maar tijdig zoveel mogelijk regelen voor eventueel toekomstige situaties is heel verstandig.